Verschillende generaties op de werkvloer: Tijdmachine of tijdbom?
Je kent het vooroordeel vast wel: ‘Generatie Snowflake: verwend, lui en onrealistisch’. Of deze: ‘Babyboomers op de werkvloer: inflexibel, bekrompen en geen zin meer om te leren’. De generalisaties zijn niet van de lucht. Nog even en het wordt een ordinaire scheldpartij. Sterker nog, nu ik erover nadenk lijkt deze toon verdacht veel op racistische borrelpraat. Zij zijn anders dan wij, en daar vínden we wat van. Liefst in een wat lompe bewoording waar de oordelen van afdruipen.
Maar wees eerlijk, ‘anders’ vinden we vaak lastig. De kans is dan ook groot dat een dergelijk oordeel wel eens door jouw hoofd is geschoten. Werken vanuit een gedeeld kader en met gedeelde waarden gaat nou eenmaal vaak makkelijker en voelt vertrouwd. De realiteit is wel dat tenzij je bijvoorbeeld werkt als vakkenvuller, professioneel danser of bibliothecaris je waarschijnlijk collega’s hebt uit andere generaties. Om te zorgen dat dat geen tikkende tijdbom van onbegrip en vooroordelen wordt, maar een manier om met je team een grote sprong de toekomst in te laten maken, lees je dit artikel even.
Gelukkig, lieve lezer, zijn wij weldenkende mensen en kijken wij verder dan de eerste vooroordelen, van welke aard dan ook. Van teams met veel culturele verschillen weten we inmiddels dat die beter presteren dan homogene teams, mits er aan bepaalde voorwaarden wordt voldaan.(1) Zou datzelfde kunnen opgaan voor teams met generatieverschillen? Een hoopgevende en tegelijkertijd realistische gedachte. Want kijk: oom Piet vindt misschien wel iets van Marokkanen in het algemeen, maar verheugt zich iedere dag op het praatje met Fatima die de thuiszorg van zijn vrouw komt doen. Die nuance zien we op de multigenerationele werkvloer ook. Ja, er zijn verschillen. Maar veel vaker gaat het simpelweg om mensen die wel of niet samen door een deur kunnen. Bovendien delen verschillende generaties juist ook belangrijke waarden, zoals streven naar een goede werk-privébalans. Alleen hoe ze dat invullen is in de praktijk anders.
Dus laten we ons vooral richten op de positieve effecten van een multigenerationele werkomgeving. Daar is overigens niks ‘softs’ aan. Het levert je keihard concurrentievoordeel op. Als je de diverse talenten weet te benutten, is je organisatie sneller innovatief en onderscheidt zij zich van anderen.
We zetten de vijf verschillende voordelen even voor je op een rij:
1. Simpelweg meer keus: Openstaan voor een brede selectie van talenten (ja, ook die 63-plusser maakt een kans!) maakt het omgaan met de krapte op de arbeidsmarkt gemakkelijker.
2. Creatieve oplossingen: Verschillende perspectieven leiden tot nieuwe ideeën. Het combineren van de ervaring van babyboomers met de frisse blik van Gen Z kan leiden tot verrassende inzichten.
3. Een toekomstbestendige visie: Als je ook de stemmen van jongere generaties meeneemt in je koers is je organisatie beter voorbereid op veranderingen in de toekomst.
4. Een fijne werkomgeving: In een multigenerationele omgeving is niemand een vreemde eend. Alles en iedereen hoort erbij en mar er zijn, en dat willen we diep van binnen allemaal. Dus ook leuk voor jezelf!
5. Betrokkenheid en productiviteit: Mensen die zich gezien en gewaardeerd worden zijn minder geneigd tot vertrekken, verzuimen minder en functioneren beter.
Investeren in verschillende generaties op het werk
Helaas krijg je al deze voordelen niet cadeau bij het aannemen van je eerste Gen Z-er. Het vereist inspanning en gaat verder dan alleen het benoemen in je personeelsbeleid. Om optimaal gebruik te maken van generatieverschillen op het werk en ervoor te zorgen dat iedereen tevreden, gemotiveerd en effectief blijft, is stevig investeren in een multigenerationele werkomgeving essentieel.
Met voldoende aandacht en toewijding creëer je een werkomgeving waarin iedereen zich thuis voelt en optimaal presteert. Bijvoorbeeld, als je wilt dat iedereen met alle systemen kan werken, zorg dan voor training en ontwikkeling voor diegenen die deze kennis en vaardigheden nog niet bezitten. Of zorg dat juist ook onervaren mensen meedenken over de issues in je team. Daarnaast is flexibiliteit in werktijden, thuiswerken of werken op afstand essentieel om aantrekkelijk te blijven voor elke generatie. Transparantie en openheid zijn ook van vitaal belang om misverstanden te voorkomen. Denk dus na over sterke communicatie binnen de organisatie.
Benut de kloof als kans
In plaats van generaties in hokjes te plaatsen en de (vermeende) verschillen te benadrukken, kun je beter focussen op de sterke punten die je ziet. Leer van elkaars talenten en benut de sterke punten. Bijvoorbeeld, babyboomers zijn vaak bedreven in netwerken, hebben veel ervaring en tonen vaak sterk leiderschap. Generatie X'ers zijn goed in onafhankelijk werken en probleemoplossend denken. Millennials excelleren in samenwerken en hebben ervaring met het vinden van een werk-privébalans. Laten we ook de voordelen van Gen Z niet vergeten, zoals hun sociaal bewustzijn, authenticiteit en ondernemerschap. En ja, ook dit zijn generalisaties. Dus blijf ook vooral de individuele kwaliteiten van je mensen zien.
Boeken over verschillende generaties op het werk
Als je graag meer wilt investeren in een generatie die voor jou nog onbekend is, of als je op zoek bent naar manieren om alle generaties in jouw organisatie effectief te laten samenwerken, dan helpt het nieuwe boek ‘Expeditie Generatie’ van Emma Agricola je daarbij. Het boek leert je vooroordelen te vermijden en te leren van organisaties die hun diversiteit als kracht hebben ingezet. Of bekijk via deze link het hele aanbod aan boeken over verschillende generaties op de werkvloer.
1. Kijk bijvoorbeeld maar eens hier: https://fip.utwente.nl/nl/effecten-van-culturele-diversiteit-op-teams/